OM vervolgt Damen Shipyards voor corruptie en sanctieovertredingen
Gorinchem, vrijdag, 25 april 2025.
Scheepsbouwer Damen wordt vervolgd voor corruptie en het schenden van Rusland-sancties. De zaak sleept al zeven jaar en mogelijk zijn ook topmannen betrokken bij de vermeende misstanden.
Details van de Aanklacht
Het Openbaar Ministerie (OM) heeft op 24 april 2025 bekendgemaakt dat het scheepsbouwer Damen Shipyards gaat vervolgen wegens corruptie en het overtreden van sancties tegen Rusland [1]. De beschuldigingen omvatten omkoping, valsheid in geschrifte, witwassen en het schenden van sancties [1]. Het OM verdenkt Damen ervan betalingen aan buitenlandse vertegenwoordigers te hebben gemanipuleerd om orders te verkrijgen, mogelijk door bonussen te gebruiken om lokale functionarissen om te kopen [1].
Betrokken Personen
Naast het bedrijf zelf worden ook de huidige en twee voormalige bestuursvoorzitters vervolgd [2]. Volgens bronnen bij het OM zijn dit Arnout Damen (huidige CEO), Kommer Damen (oprichter en voorzitter van de raad van commissarissen) en René B. (CEO van 2006 tot 2019) [1][2]. De verdenkingen omvatten onder meer omkoping, witwassen en het overtreden van de sancties tegen Rusland [2].
Sancties en Mogelijke Gevolgen
Damen wordt ervan verdacht de afgelopen drie jaar goederen en technologie aan Rusland te hebben geleverd, wat mogelijk de militaire capaciteit van Rusland heeft versterkt [1]. Als Damen schuldig wordt bevonden, kan het bedrijf voor vier jaar worden uitgesloten van deelname aan overheidsopdrachten [1][2]. Dit is conform de Europese aanbestedingsregels [2].
Reactie van Damen Shipyards
Damen Shipyards heeft gereageerd op de aanklacht en stelt dat de OM zaken uit het verleden (2006-2016) en een recente zaak betreffende sanctiewetgeving (2022) aan elkaar koppelt [1]. Het bedrijf benadrukt dat de sanctiezaak betrekking heeft op ‘de levering van een zeer beperkte hoeveelheid civiele kranen aan Rusland’ [1]. Damen Shipyards beweert altijd te hebben gehandeld in overeenstemming met de geldende sanctieregels en transparant te zijn geweest [1]. Het bedrijf concludeert dat het OM ‘geen haalbare zaak’ heeft, maar verwacht wel een lange juridische strijd [1].
Achtergrond van het Onderzoek
Het onderzoek naar Damen Shipyards loopt al zeven jaar [2]. In januari 2017 viel de FIOD het hoofdkantoor van Damen in Gorinchem binnen [2]. In november 2024 deelden drie klokkenluiders hun verhaal over de praktijken bij Damen in de Volkskrant [2]. De verdachte transacties vonden plaats in Sierra Leone, Indonesië, Ghana, Brazilië, de Bahama’s, Curaçao en Trinidad en Tobago [2]. In 2015 constateerde de Wereldbank al dat Damen probeerde het bestaan van agenten te verbergen, waarna Damen voor 1,5 jaar werd uitgesloten van opdrachten van de Wereldbank [2].
Toekomstige stappen
Een zittingsdatum zal in overleg met de rechtbank en de verdediging worden gepland, waarschijnlijk in de tweede helft van het jaar [1]. Het is nog onduidelijk wat de exacte gevolgen zullen zijn voor Damen Shipyards, maar de uitkomst van deze zaak kan aanzienlijke gevolgen hebben voor het bedrijf en de naleving van sanctiewetgeving in Nederland [alert! ‘status of planning unclear’] [1].