Prinsjesdag 2025: Miljarden voor woningen, tekorten dreigen voor infrastructuur

2025-09-25 financieel

Den Haag, donderdag, 25 september 2025.
Het demissionaire kabinet presenteerde op Prinsjesdag 2025 de plannen voor 2026. Er komt een grote investering in woningbouw, maar de infrastructuur dreigt achter te blijven. Rijkswaterstaat heeft tot 2038 ruim 20 miljard euro extra nodig.

Focus op Woningbouw

Het demissionaire kabinet heeft woningbouw als een topprioriteit gesteld [1]. Minister Mona Keijzer wijst tot 2029 ongeveer 5 miljard euro extra toe om de bouw van betaalbare woningen te versnellen [1]. Van dit budget gaat 2,4 miljard euro naar de Realisatiestimulans, waarbij gemeenten 7.000 euro ontvangen per gebouwde betaalbare woning, wat potentieel kan leiden tot 340.000 nieuwe woningen [1]. De Woningbouwimpuls, met een budget van ruim 500 miljoen euro, blijft ongewijzigd [1].

Investeringen in Infrastructuur

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) zal in 2026 ongeveer 16,2 miljard euro toewijzen aan infrastructuur [1]. Hiervan is 10,5 miljard euro bestemd voor wegen, spoor en waterwegen, en 5,6 miljard euro specifiek voor onderhoud en vernieuwing [1]. Ondanks deze investeringen waarschuwt minister Tieman dat scherpe keuzes nodig zijn vanwege een gebrek aan middelen om alles te doen wat nodig is [1].

Tekorten en Uitgestelde Projecten

Rijkswaterstaat heeft tot 2038 ruim 20 miljard euro extra nodig [1]. Van de negentien projecten die stil zijn gelegd vanwege stikstofproblemen, wordt alleen de A27 Eemnes-Zeewolde gedeeltelijk hervat met 200 miljoen euro [1]. Lopende projecten zoals de A27 Houten-Hooipolder zijn vertraagd, waarbij de kosten met 330 miljoen euro zijn gestegen door prijsstijgingen [1]. Toch start IenW een programma van 345 miljoen euro om N-wegen veiliger te maken, bijvoorbeeld door rijbaanscheidingen [1].

Verdere Plannen en Wijzigingen

IenW trekt 275 miljoen euro uit voor waterkwaliteit, gericht op natuurvriendelijke oevers en vispassages [1]. Het Deltaprogramma ontvangt 1,9 miljard euro voor waterveiligheid en dijkversterking, maar er blijft een tekort tot 2050 [1]. Uit het Klimaatfonds wordt 1 miljard euro toegewezen aan offshore windparken, met als doel 2 gigawatt aan nieuwe capaciteit [1]. Verder is er 7,2 miljoen euro beschikbaar via leningen uit het Groenfonds voor biobased bouwen [1]. Vanaf 1 januari 2026 vervallen de toeslagen op plastic wegwerpbekers en -bakjes, maar ondernemers moeten wel een herbruikbare optie aanbieden [3]. In 2026 wordt er belasting geheven op de eerste 50.000 m³ leidingwater per jaar [3].

Bronnen

woningbouw infrastructuur